Tədbir zamanı MHİ və RATİ tərəfindən hazırlanan təkliflər aşağıdakılardır:
Seçkiqabağı təşviqat müddəti ilə bağlı
Seçki qanunvericiliyinə edilən son dəyişikliklərə görə, seçkiqabağı təşviqat səsvermə gününə 23 gün qalmış başlayır və səsvermənin başlamasına 24 saat qalmış dayandırılır. Demokratiya yoluna yeni qədəm qoyan ölkələrdə ictimai fəallığı oyatmaq, iddialılıarın öz proqramlarını topluma bildirmələrinə daha əlverişli ortam yaratmaq üçün təbliğat müddətinin daha uzun zaman kəsimini əhatə etməsi əlverişlidir. Həm də müddətlə bağlı məqamların qanunvericilik çərçivəsində aydın təsbit olunmasına ciddi ehtiyac var. Belə çərçivələr ən azı minimum demokratik seçkilərin keçirilməsinə şərait yaradır. Daha uyğun olardı ki, seçkiqabağı təbliğata seçki günündən 45 gün öncədən start verilsin.
Çap və elektron mediaya yönəlik tələblər
Medianın seçki kampaniyalarını ədalət, balans və qərəzsizlik prinsiplərinə sayğı ilə işıqlandırması, həmin prinsiplərin təmin olunması qanunvericilikdə dəqiq əksini tapmalıdır. Elektron media ilə müqayisədə çap mediası bəzən aydın siyasi yönümü ilə seçilə bilir. Çap mediası öz auditoriyası və ona olan təsir gücünün nisbəti baxımından da elektron mediadan ciddi fərqlənir. Çap mediasının fəaliyyəti qanunvericilik çərçivəsinə salınır, onlara hakimiyyət qurumları nəzarət edir, bu üzdən onların müxtəlif siyasi baxışları əks etdirmək öhdəliyi olmalıdır.
Çap mediasında ödənişli reklamın qəbul edilib-edilməməsinə rəqabəti ümumi, bərabər qaydalar əsasında təşkil etmək şərtilə çap mediası quruluşunun özü qərar verməlidir. Hökumət qurumlarına məxsus qəzetlər bütün siyasi qüvvələrə bərabər yanaşmalı, ayrı-seçkiliyə yol açan tariflər tətbiq etməməlidir.
Elektron medianın ədalətli seçkilərə xidmət etməsi təmin olunmalıdır. Qanunvericilik elektron mediada plüralist fikirlərin ifadəsinə dəstək verərək onlara şərait yaratmalıdır. Qanunvericilik teleradionun plüralist yanaşmanı hədəf götürərək siyasi spektrin bütün çalarlarını əks etdirməsini, seçicilərin bol məlumat əldə etməsini təmin etməlidir. Elektron media iddialılara balanslı yanaşmalı – bütün önəmli fikir və mövqeləri çatdırmalıdır.
Seçkilərin ədalətli, balanslı və qərəzsiz işıqlandırılması vəzifəsi yalnız dövlətə aid olan elektron media quruluşlarının üzərinə qoyulmamalıdır. Vəzifəsi ictimai mənafeyə xidmət etmək, xüsusən seçkilər dönəmində fərqli baxışlara yer ayırmaq olan dövlətdən maliyyələşən elektron media quruluşları seçkiləri işıqlandırarkən siyasi spektri tam və qərəzsiz göstərməyə təminat verməlidir.
Ədalətli və qərəzsiz yayıma həm xəbər buraxılışlarında, həm də günün problemlərinə aid veriliş və diskussiyalarda əməl olunmalıdır. Çünki bəzi insanlar öz seçimlərini həmin proqramlara söykənərək edirlər. Diskussiyalar, müsahibə və debatlar mühüm əhəmiyyət daşımaqla topluma namizədləri müqayisə etmək imkanı yaradır.
Azərbaycanda keçirilən son seçki -2009-cu il bələdiyyə seçkiləri dövründə yalnız 3 telekanal ödənişli efir vaxtı ayırmış və bununla bağlı MSK-ya müraciət etmişdi. Nəticədə ölkədə fəaliyyət göstərən ümumrespublika və regional telekanallar özlərini faktiki olaraq seçki prosesindən kənarda qoyaraq, seçki kimi əhəmiyyətli prosesə biganəlik nümayiş etdirmişdilər. Bütün telekanalların (təsərrüfat subyektliliyi formasından asılı olmayaraq) icbari qaydada ödənişli seçki təşviqatı üçün efir vaxtı ayırması və həmin efir vaxtı üçün öz qiymətlərini təklif etməsi MSK tərəfindən təmin edilməlidir. Eyni zamanda milli tezlikdə yayımlanan hər bir özəl (ümumrespublika və regional) telekanal həftə ərzində ən azı 2 saat ödənişli təşviqata vaxt ayırmalıdır.
Dövri nəşrlərdə ödənişsiz yer ayrılması və ödənişsiz efir vaxtı
Hökumətin təsisçisi olduğu bütün dövri nəşrlərin iddialı siyasi qüvvələrə bərabər əsaslarla pulsuz yer ayırması təmin olunmalıdır.
Ödənişsiz efir vaxtının ən önəmli cəhəti seçki kampaniyalarının işıqlandırılmasında medianın yol verə biləcəyi ədalətsizlik və qərəzsizlik riskini kompensasiya etmək imkanıdır. Ödənişsiz efir vaxtları medianın heç bir rolu olmadan iddialılarla seçicilərin birbaşa əlaqə vasitəsi rolunu oynamalıdır.
Ödənişsiz efir vaxtından istifadə ilə bağlı
Mövcud təcrübəyə görə, siyasi qüvvələr üçün ayrılmış ödənişsiz efir vaxtından istifadə formasını efir vaxtını ayıran qurum müəyyən edir. Efir vaxtı bir qayda olaraq debatlara həsr edilir. Bu təcrübə Avropa Şurasının müəyyən etdiyi ölçülərin işığında yenidən işlənib dəyişdirilməlidir. Ödənişsiz efir vaxtından istifadə zamanı media quruluşunun heç bir rolu olmamalıdır. Ödənişsiz efir vaxtının iddialılar arasında bölünməsi təmin olunmalı, hər iddialının ona ayrılmış vaxtdan hansı formada istifadəsi onların öz seçimlərinə buraxılmalıdır.
Ödənişsiz efir imkanından istifadə vaxtı
Mövcud təcrübəyə görə, iddialı siyasi qüvvələrin ödənişsiz efirdən istifadə vaxtı olaraq saat 19:00 müəyyən edilib. İddialılara zamanın seçilməsində sərbəstlik verilməlidir. Ödənişsiz efirdən istifadə vaxtı olaraq saat 20:00-22:00 aralığının seçilməsi daha geniş seçici kütləsinin izləməsi imkanları nəzərə alındıqda daha uyğun olardı.
Ədalətli, balanslı və qərəzsiz təşviqata nəzarət
Qanunvericiliyə görə, seçki kampaniyalarında təşviqata seçki komissiyaları tərkibində yaradılmış Mətbuat Qrupu nəzarət edir. Qrup jurnalistlərdən ibarət tərkibdə formalaşdırılır. Mətbuat Qrupunun seçkiqabağı təşviqat qaydaları pozulduqda təqdimatla hüquq mühafizə qurumlarına, məhkəmə və müvafiq icra hakimiyyəti qurumlarına təqdimat vermək hüququ var.
Seçki kampaniyalarının mediada işıqlandırılmasında ədalət, balans, qərəzsizlik prinsiplərinə əməl olunmasına fayda vermək üçün Milli Teleradio Şurasına əlavə səlahiyyətlə verilməsi təmin olunmalıdır.