ABŞ Dövlət Katibi,xanım Hillary Klintona
Surəti : ABŞ-ın Bakıdakı səfirliyinə
Hörmətli xanım Klinton,
İyun ayının 6-da Azərbaycana edəcəyiniz rəsmi səfəriniz öncəsi ölkəmizdə ifadə azadlığı sahəsində bizi həddindən artıq narahat edən problemləri Sizinlə bölüşmək və onların həllində bizə dəstək verməyinizi xahiş etmək istəyirik.
Bu gün bizi ən çox narahat edən məsələlər jurnalistlərin qətlləri və jurnalistlərə qarşı baş verən hücumlar, təxribatlar və həbslərdir. Azərbaycanda jurnalistlərə qarşı hücumlara görə cəzasızlıq mühiti hökm sürür. Belə ki, 2005-ci ildə evinin önündə silahla qətlə yetirilən Elmar Hüseynovun və 2011-ci ildə bıçaqla qətlə yetirilən Rafiq Tağının qatilləri və bu qətlin sifarişçiləri hələ də tapılıb cəzalandırılmayıblar. Hazırda 7 jurnalist (Əvəz Zeynallı, Aydın Canıyev, Vüqar Qonaqov, Zaur Quliyev, Anar Bayramlı, Ramin Bayramov, Oqtay Gülalıyev) müxtəlif saxta ittihamlarla həbsə saxlanılır, son bir ildə 20 dən artıq jurnalist fiziki zorakılığa məruz qalıb. Biz hesab edirik ki, onların həbsə atılmasına və təqiblərlə üzləşməsinə səbəb hökumətin söz azadlığına dözümsüzlüyüdür.
Son illərdə tanınmış jurnalistlər xüsusi xidmət orqanları tərəfindən qeyri-qanuni əldə olunmuş və şəxsi həyata aid olan məlumatların yayılması ilə şantaj edilirlər. Bir neçə ay bundan öncə bu cür şantajın qurbanı “Azadlıq” radiosunun Bakı Bürosunun əməkdaşı tanınmış araşdırmaçı jurnalist xanım Xədicə İsmayılova olmuşdur. Hesab edirik ki, Xədicə İsmayılova hakim ailə ilə bağlı apardığı və korrupsiyadan bəhs edən araşdırmalarına görə cəzalandırılıb.
Bu gün Azərbaycanda ənənəvi teleradioyayım faktiki olaraq tam hakimiyyətin nəzarəti altındadır və bütün teleradio şirkətləri bu və ya digər şəkildə hakimiyyətin maraqlarına xidmət edirlər. Azərbaycanda 2009-cu ildən plüralizmin yeganə təminatçıları sayılan 3 xarici radiostansiya – BBC, Azadlıq Radiosu və Amerikanın Səsi radiolarının yerli fm dalğalarında yayımına qadağa qoyulub. Bu gün Azərbaycanda yeni müstəqil teleradio yayım üçün lisenziyanın alınması faktiki olaraq qeyri-mümkündür, baxmayaraq ki, bu gün kifayət qədər boş televiziya və radio tezlikləri mövcuddur. Azərbaycanda bu gün teleradio məkanında faktiki olaraq senzura bərqərar olub və ölkə vətəndaşları ənənəvi televiziya və radiolarla düzgün və dürüst məlumatların əldə olunmasından məhrumdurlar.
Onu da qeyd etmək istəyirik ki, Azərbaycanda bu gün plüralizmi təmin edən 4 qəzetin azsaylı tirajları əhalinin heç 3 %-ni belə məlumatlandıra bilmir. Ölkə iqtisadiyyatının ayrı-ayrı sektorları müxtəlif oliqarx məmurların nəzarətində olduğundan Azərbaycanda medianın inkişafına təkan verə biləcək reklam bazarı yoxdur. Mövcud zəif reklam bazarında hətta orta sahibkarlar da hakimiyyətin qəzəbinə tuş gəlməmək üçün müxalifət və müstəqil mətbuata reklam vermirlər.
Bu gün Azərbaycan mediasının yeganə ümid yeri olan internet az da olsa, yavaş-yavaş inkişaf edir. Lakin bu sahədə də bəzi internet fəallarına qarşı hakimiyyətin təzyiqi mövcuddur. Bu təzyiqləri xüsusən ərəb inqilablarından sonrakı dövrdə gücləndiriblər.
Hal-hazırda internetdə yaydıqları məlumata görə 2 internet dissidenti (Bəxtiyar Hacıyev və Taleh Xasməmmədov)həbsdə saxlanılır.
Bu gün Azərbaycanda media qanunvericiliyinin dəyişdirilməsinə və liberallaşdırılmasına ciddi ehtiyac var, xüsusilə də teleradioyayım, diffamasiya məsələləri ilə bağlı. Azərbaycanda cinayət hesab edilən diffamasiya həbslərə səbəb olur.
Xanım Klinton, Azərbaycan prezidenti cənab İlham Əliyevlə və hökumətin digər nümayəndələri ilə görüş zamanı yuxarıda qeyd etdiyimiz problemləri onlarla müzakirə etməyi və Azərbaycan hökumətini söz və ifadə azadlığı sahəsində olan öhdəlikləri yerinə yetirməyə çağırmağı Sizdən xahiş edirik.
Hörmətlə,
Emin Hüseynov
“Reportyorların Azadlıq və Təhlükəsizlik
İnstitutu” İctimai Birliyinin sədri