Bu gün (23 dekabr) Reportyorların Azadlıq və Təhlükəsizlik İnstitutunun Mətbuat Mərkəzində (RATİ) Media Hüququ İnstitutu “Azərbaycanda ifadə azadlığı – defamativ məhkəmə işləri, basqılar, bilgi azadlığı, internet azadlığı, teleradio düzənlənməsi”nə dair illik hesabat təqdim etdi.
Daha sonra çıxış edən MHİ-nin proqram koordinatoru Xalid Ağəliyev ilk olaraq, MHİ-nin tədqiqatların aparılmasında və hesabatların hazırlanmasına verdiyi dəstəyə görə ABŞ-ın (USAİD) İREX təşkilatına, İnternet sahəsində vəziyyətin monitorinqinə görə Britaniya səfirliyinə və ATƏT-in Bakı Ofisinə təşəkkür etdiklərini bildirdi. Daha sonra
X.Ağəliyev qeyd etdi ki, sabiq siyasi məhbus Eynulla Fətullayevin həbsdən azad olmasından sonra hesabatın müzakirəsinə pozitiv əhval-rühiyyədə başlayacaqlarını düşünürmüş. Lakin ilin sonuna yaxın yazıçı publisist Rafiq Tağının qətlə yetirilməyi hesabatın bədbin notlarla təqdimatını diktə edib.
X.Ağəliyev bildirib ki, son 2-3 il ərzində jurnalistlərə qarşı təzyiq və basqılar, hədələnmə halları çoxalıb. Yalnız 2011-ci il ərzində 72 jurnalist 90 halda fiziki , psixoloji basqıya, təzyiqə məruz qalıb. Açıqlanan səndə görə, mediaya, jurnalistlərə qarşı böhtan və təhqirə görə azı 32 iddia qaldırılıb, 8 jurnalistin isə yazılarına görə cinayət məsuliyyətinə cəlb olunması istənilib. Diffamasiya iddiaları ilə bağlı “Azadlıq”, “Yeni Müsavat”, “Xural” qəzetlərinə qarşı məhkəmə iddialarının çoxluq təşkil etdiyini deyən X.Ağaliyev jurnalistlərdən 2 700 000 AZN təzminat istənildiyini deyib. Onun sözlərinə görə, jurnalistlərin üzərinə ümumilikdə 46 000 AZN-dən artıq təzminat ödəmək vəzifəsi qoyulub. Jurnalistlərə qarşı iddia və şikayətlərin müəlliflərinin əksəriyyətinin məmurlar, millət vəkilləri, dövlət qurumlarının nümayəndələrinin olduğunu bildirib.
İnternet və ifadə azadlığı sahəsində də durumun dəyişməz qaldığını deyən natiq burda da inhisarçılığın olduğunu, Azərbaycanda internet xidməti göstərən 29 provayderin əksəriyyətinin dolayısı ilə hökumətə bağlı qurumların nəzarəti altında çalışdığını vurğulayıb.
Bölgələrdə internetin sürətinin və xidmət səviyyəsinin xüsusilə aşağı olduğu, domenlərin qeydiyyatında olduğu kimi 3-cü nəsil rabitə texnologiyaları üzərində (3G)də inhisarçılığın hökm sürdüyü qeyd edilib.
Teleradio düzənləməsi sahəsində ciddi nöqsanların bu il də aradan qaldırılmadığı, Azərbaycanda rəqəmsal yayıma keçidə əsaslı hazırlıq görülmədiyi, 2015-ci ilə qədər yekunlaşdırılması planlaşdırılan bu sistemlə bağlı cəmiyyətə hərtərəfli bilgi verilmədiyi bildirilib.
Media Hüququ İnstitutunun rəhbəri Rəşid Hacılı diffamasiya haqqında qanunun hələ də qəbul olunmadığını qeyd edərək, mülki diffamasiya ilə bağlı ciddi problemlərin olduğunu bildirib. Rəşid Hacılının sözlərinə görə “Xural” qəzetinin çapının dayandırılması, qəzetin kollektivinə “Asi “qəzetinin çap edilməsinə imkan verilməməsi bu problemi daha da qabardıb.
Bu ilin açıq qadağalar ili olduğunu vurğulayan jurnalist Şahvələd Çobanoğlu hesabatda Mətbuat Şurasının işinə hüquqi qiymət verilməsinin də vacib olduğunu deyib.